Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) Nedir?
Bilişsel davranışçı terapi (BDT), bireylerin olumsuz ya da çarpıtılmış olan düşüncelerini yakalayarak bu düşünce yapılarını danışanların fark etmesini sağladığı bir terapi yaklaşımıdır. Bireylerin gerçekçi olmayan düşüncelerine gerçekçi bir bakış açısı geliştirmeyi hedeflemektedir. Bilişsel davranışçı terapi modeli, düşüncelerin ve davranışların birbirleri ile etkileşim halinde olduğunu ve birbirlerini etkilediğini savunmaktadır. Aynı zamanda düşüncelerin ve davranışların duygular üzerinde olan rolüne de vurgu yapmaktadır. Bilişsel davranışçı terapi modeli ile beraber danışanların uyumsuz ve gerçekçi olmayan düşünce ve davranışlarına müdahale de bulunularak duyguların olumlu yönde değiştiği görülmektedir.
Bilişsel davranışçı terapi modelinde danışan ve terapist ilişkisi çok önemlidir. Bu yaklaşıma göre danışan ve terapist karşılıklı olarak etkileşim içindedirler ve süreci birlikte yürütmüş oldukları bir terapötik iş birliği söz konusudur. Bilişsel davranışçı terapi modeli ‘şimdi ve burada’ ilkesi ile çalışmaktadır. Bireyler hem mevcut olan ‘şimdiki sorunlarını’ çözüme kavuşturmakta hem de gelecekte karşılaşma ihtimalleri oldukları benzer sorunlarla nasıl baş edebileceklerini öğrenmektedirler.
Bilişsel davranışçı terapi yaklaşımında bilişsel dediğimiz alan bireylerin zihinsel süreçlerini ele alırken davranışsal alan ise bireylerin dışarıdan gözlenebilen uyumsuz ve olumsuz olan davranışları ele almaktadır. Çeşitli tekniklerle gerçekçi olmayan düşünceleri ve uyumsuz davranışları gerçekçi olan bakış açıları ve uyumlu olan davranış kalıpları ile değiştirmeyi amaçlamaktadır.
Her terapi modelinde olduğu gibi bilişsel davranışçı terapi modelinin de sıkça kullanıldığı psikolojik rahatsızlıklar vardı ve bu rahatsızlıkların çözümünde oldukça etkilidir. Bu rahatsızlıklar;
Kaygı bozuklukları
Panik atak
Fobiler
Depresyon
Kişilik bozuklukları
Öfke kontrol sorunu
Cinsel işlev bozuklukları
Alkol madde bağımlılığı
Yeme bozuklukları
Obsesif Kompulsif bozukluk (OKB)
Uyku bozukları
Travma sonrası stres bozukluğu vs.