PANİK ATAK
Panik atak, kısa süreli olan bir kaygı atağıdır. Panik atak, beklenmedik bir anda aniden ortaya çıkar ve yoğun bir fiziksel ve duygusal semptomlar ile kendini gösterir. Bu kaygı atağının yaşanması bireylerde büyük bir korku ve endişe hissetmesine neden olur. Panik bozukluk; çarpıntı, nefes darlığı, terleme, göğüs ağrısı, bulantı, karın ağrısı, göğüste baskı hissi, soluğun kesilmesi, baş dönmesi, bayılacak gibi hissetme, ateş basmaları, üşüme, uyuşma, ölüm korkusu, sersemlik gibi fiziksel belirtiler ile kendini gösterebilir.
Panik atak esnasında yaşanan korku nöbetleri yaklaşık 10 dakika içinde en şiddetli şekilde yaşanır ve ortalama olarak 5-30 dakika arası devam eder.
Panik Atağın Belirtileri
Panik atağın semptomları kişiden kişiye göre değişmektedir. En sık görülen semptomlar ise;
1. Şiddetli hissedilen korku ve kaygı
2. Nefes darlığı
3. Göğüs ağrısı
4. Denge kaybı
5. Kalp çarpıntısı
6. Terleme
7. Titreme
8. Mide sorunları
9. Baş dönmesi
10. Bayılma hissi
11. Soyut düşünce ve kontrol kaybı
12. Çevreyi algılayamama (kendisini ve çevresini algılayamama)
13. Sosyal izolasyon
Belirtilmiş olan semptomların en az 4 tanesi aynı anda kendini gösterir. Bireylerin göstermiş oldukları semptomlar doğrudan zarar vermez. Ortaya çıkmış olan semptomların çoğu başka nedenlerden dolayı da ortaya çıkar Örneğin yüksek tansiyon hastası olan bir bireyde atak anında kalp atışında hızlanma meydana gelir. Panik atak sıklıkla 25 yaş civarında ortaya çıkar.
Panik Atağın Nedenler ve Tetikleyicileri
Panik atağın nedenleri arasında sıklıkla biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörler etkili olur. Stres, aile geçmişi, travma, genetik yatkınlıklar, kaygı bozukları, alkol ve madde kötüye kullanımı, kafein ve sigara kullanımı ve diğer psikolojik faktörler panik atakları tetikleyebilir. Aynı zamanda beyinde var olan kimyasal dengesizlikler panik atakların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Panik Atağın Bireylerin Hayatındaki Etkisi
Panik atak, bireylerin yaşamlarında önemli ölçüde uyumsuzluklar yaşamasına neden olur. Bireyler;
• Evden çıkamama,
• Araba kullanamama
• Sosyal ortamlarda bulunmak istememe,
• İş ve okulda sorunlar,
• İntihar ve intihar düşünceleri,
• Alkol ve madde kullanma isteği,
• Depresyon ve anksiyete gibi diğer psikolojik rahatsızlıklar yaşamasına neden olabilir.
Panik Atağın Tedavisi
Panik atağın tedavisinde psikoterapi ve ilaçlar kullanılır. Panik atak tedavi edilmediği takdirde bireylerin yaşam kaliteleri olumsuz etkilenir ve farklı sağlık sorunlarına da yol açabilir. Bu sebeple panik atak belirtilerine sahipseniz ya da bir yakınınız bu problemle karşı karşıya ise bir uzmandan destek almak son derece önemlidir. Doğru bir tedavi planı ve destekle panik atağın etkileri yönetilebilir ve ciddi oranda azaltılabilir.
Terapilerde kullanılan yöntemlerden biri olan Bilişsel Davranışçı Terapi panik atakların yönetiminde oldukça etkili bir ekoldür. Bilişsel davranışçı terapi ile bireylerin panik atakları sırasında neler yapabileceği, atak ile nasıl baş edeceği ve bu atakları nasıl önleyebileceği gibi konular üzerinde durulur. Bilişsel Davranışçı Terapi ile amaçlanan bireylerin, zararsız olan panik atak belirtileri hakkında sahip olduğu yanlış inanç ve bilgileri düzelterek bireylerin bu ataklarla korkmadan baş edebilmesini sağlamak amaçlarını. Aynı zamanda Bilişsel Davranışçı Terapi ile atak sonrası tekrardan bir atak gelmesinden korkan bireylerin tek başına bulunmak istemediği yer ve durumlarla kademeli bir şekilde tekrar tekrar maruz bırakılarak korkularının üstüne giderek bu korkularını yenmesi amaçlanır.
Panik atak tedavisinde kullanılan bir diğer etkili terapi tekniği ise EMDR’dır. EMDR ile bireylerin geçmiş yaşantılarında travmatik olan anı ve olaylardan kurtulması amaçlanır. Panik atağa sebep olan duygulara temas etmesi sağlanarak bu duyguları daha kolay kontrol etmesi amaçlanır.
Panik bozukluğun ilaç tedavisinde ilaçları semptomları hafifletir. İlaçlar yardımıyla beyin sinir hücrelerinde bozuk olan hormon faaliyetlerini düzene sokarak semptomlar giderilir. İlaç tedavisi en az 1 yıl devam eder ve daha sonra ilaçlar yavaş yavaş azaltılarak bıraktırılır.
Bunların yanı sıra panik atak tedavisinde gevşeme ve nefes egzersizleri de sıkça kullanılır.