Şema Terapi Nedir?
Şema terapi, kökenlerini bireylerin çocukluk ve ergenlik dönemlerine dayandıran ve psikolojik bozuklukların açıklanmasında ve tedavisinde kullanılmakta olan bir terapi yaklaşımıdır. Şema terapi de danışan ve terapist iş birliği içindedir. Şema terapinin temelleri geçmiş yaşantılara dayanmaktadır. Bu yüzden bireylerde oluşmuş olan bu şemalar değişime son derece dirençlidir ve katıdır. Şema terapi ile hedeflenmekte olan durum ise, bireylerin sahip olmuş oldukları şemaları gözden geçirmesini sağlayarak bugün olan yaşantısına daha uyumlu hale getirmektir.
Bireylerin şemaları, çocukluk ve ergenlik döneminde karşılanmamış temel ihtiyaçlarından dolayı meydana gelmektedir. Bu şemalar bireylerin bugün olan hayatlarında uyum bozucu davranışlar sergilemelerine neden olmaktadır. Bunun temel sebebi ise bireyler çocukluk ve ergenlik dönemlerinde bu ihtiyaçlarının karşılanmadığının farkında değildir ve yetişkinlik yaşantılarında bu ihtiyaçlarını farkında olmadan gidermeye çalışmaktadırlar. Kimi zaman bu şemalarına uygun davranışlar yani teslim olacak şekilde davranırlarken kimi zaman da sahip oldukları şemaların zıttı bir şekilde davranmaktadırlar kimi zaman da tamamen kaçınma davranışları göstermektedirler. Tüm bunlar bireylerin şemaları ile başa çıkmak için göstermiş oldukları tepkilerdir ve bu tepkiler uyumsuz bir şekilde kendini göstererek bireylerin hayatlarını olumsuz yönde etkilemektedir.
Şema terapi bütüncül bir yaklaşımdır. Yani farklı olan birçok ekolün yapısını bünyesinde bulundurarak şekillenmiştir. Bu bütüncül yaklaşımın içinde psikodinamik, bilişsel, davranışsal, gestalt, bağlanma, nesne kuramları gibi ekoller bulunmaktadır.
Şema terapinin uygulandığı ve oldukça etkili olduğu psikolojik rahatsızlıklar ise;
Kişilik bozuklukları
Yeme bozuklukları
Depresyon
Kaygı bozuklukları
Obsesif Kompulsif bozukluk (OKB)
İlişki sorunları
Fobiler
Çocukluk çağı travmaları
Alkol ve madde bağımlılığı