DEPRESYON
Depresyon çökkünlük anlamına gelmektedir. Depresyon, sürekli olarak seyreden düşük ruh hali, ilgi ve zevk kaybı, enerji azlığı ile kendini gösteren bir zihinsel sağlık bozukluğudur. Depresyon, bireylerin günlük yaşamlarını, işlerini, ilişkilerini, işlevselliklerini, yaşam kalitelerini olumsuz yönde etkilemektedir. Depresyon bireylerin günlük hayatlarında olan işlevselliklerini olumsuz etkilemesinden dolayı ciddi bir ruhsal sağlık sorunu olarak görülmekte ve tedavi gerektirmektedir.
Depresyonun Belirtileri:
Depresyon kendini pek çok semptom ve belirti ile kendini göstermektedir. Bu belirtiler ise;
• Sürekli Düşük Ruh Hali: Depresyon, bireylerin psikolojik olarak iyi hissetmediği, mutsuzluk, karamsarlık, değersizlik hissi ve düşük ruh hali ile karakterize olan bir duygu durum bozukluğudur.
• Enerji Kaybı: Depresyon ile birlikte bireyler gün içinde yoğun olarak kendilerini yorgun hissederler ve enerji azlığı yaşarlar.
• İlgi Kaybı: Depresyon bireylerin daha önce ilgi duydukları ve keyif aldıkları aktivitelere karşı ilgisizlik göstermesine neden olur. Önceden keyif aldıkları etkinlik ve aktiviteler keyif vermemeye başlar.
• İştahta Artma ya da Azalma: Depresyon bireylerin iştahlarının azalmasına ya da iştahlarında artma meydana getirerek aşırı yeme ataklarına neden olabilir. Bu durum bireylerin kilo değişikliklerine yaşamasına neden olur.
• Uyku Sorunları: Depresyon bireylerin aşırı uyuma, hiç uyuyamama ya da uyku bölünmeleri yaşamasına neden olur.
• Düşünce ve Odaklanma Sorunları: Depresyonda olan bireyler, dikkat dağınıklığı, konsantrasyon eksikliği, zihinsel bulanıklık ve düşünce durgunluğu yaşarlar.
• Umutsuzluk ve Değersizlik Duyguları: Depresyonda olan bireyler kendilerini değersiz, suçlu ve umutsuz hissederler.
• Sosyal İzolasyon: Depresyon ile beraber bireyler sosyal alanlarda da kendini çekmeye başlayarak sosyal ilişkilerinde uzaklaşmalar yaşamaya başlar.
• İntihar: Depresyon çok ileri boyutlara ulaştığında intihar düşünceleri veya ölüm düşünceleri içermeye başlayabilir. İntihar düşünceleri önemli bir acil durumdur ve bireylerin profesyonel bir destek alması gerekmektedir.
Depresyonda olan pek çok bireyin bu belirtilerin büyük bir kısmını yaşadığı gözlemlenebilir. Depresyon ile birlikte bireyler sürekli yeni sorunlar yaşar ve günlük hayatında gözle görülür bir biçimde olumsuzluklar meydana gelir.
Depresyonun Nedenleri
Biyolojik Faktörler;
• Genetik yatkınlıklar
• Doğum
• Menepoz
• Bazı hastalıklar (Kalp hastalığı, Parkinson hastalığı, diyabet, kronik hastalıklar yaşayanlar)
• Hormonal değişiklikler
Psikososyal Faktörler;
• Olumsuz yaşam olayları
• Sevilen birinin kaybı
• Erken ebeveyn kaybı
• Geçirilmiş depresyon öyküsü
• Sağlık sorunları
• Aile, eş, iş sorunları
• Ekonomik sorunlar
• Çocukluk çağı travmaları
• Travmalar
• Cinsel ya da fiziksel istismar öyküsü
Depresyonun Tedavisi
Depresyon tedavisinde psikoterapi, ilaçlar ya da her ikisinin bir kombinasyonunu içerebilir. Tedavi ile birlikte semptomların hafifletilmesi, ruh sağlığının iyileştirilmesi ve kişinin yaşam kalitesinin arttırılması hedeflenir. Depresyon tedavi edilmediği takdirde bireylerin yaşam kaliteleri olumsuz etkilenir ve farklı sağlık sorunlarına da yol açabilir. Bu sebeple depresyon belirtilerine sahipseniz ya da bir yakınınız bu problemle karşı karşıya ise bir uzmandan destek almak son derece önemlidir. Doğru bir tedavi planı ve destekle depresyonun etkileri yönetilebilir ve ciddi oranda azaltılabilir.
Depresyonun tedavisi için farklı psikoterapi yöntemleri vardır. En yaygın psikoterapi yöntemi ise Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) yöntemidir. BDT ile amaçlanan durum ise bireylerin sahip olduğu olumsuz düşünce ve inançların yerine daha olumlu ve gerçekçi olan düşünce ve inançları yerleştirmektir. Terapilerde danışanların depresyona girmesine neden olan etkenler ve bu etkenlerin bireylerin düşüncelerine etki eden olumsuz yapıları değiştirmeyi ve bunlar yerine daha pozitif olan düşünce kalıplarını yerleştirmek amaçlanır.
Depresyon tedavisinde etkili olan bir diğer teknik ise EMDR’dır. Özellikle yaşanmış olan travma sonrasında oluşan depresyonlarda EMDR tekniği oldukça faydalıdır. EMDR ile birlikte bireylerin duygu durumlarında olumlu değişiklikler yaşanmaktadır. EMDR, depresyonun altında yatan geçmiş olumsuz yaşantıların canlanmasını sağlayan tetikleyicilerin keşfedilmesini hedeflemektedir. EMDR tekniği, bireylerin geçmiş anılarına ait olan olumsuz düşüncelerinin yerine olumlu düşünceler işlemeyi içermektedir.
Psikoterapilerde kısaca amaçlanan durum bireylerin işlevselliklerini arttırarak günlük hayatlarını sürdürmelerini ve sosyal ilişkilerini düzene sokabilmesi amaçlanır. Bireyin olumsuz olan düşünceleri ve bu düşüncelerinin duygu ve davranışlarına olan etkisi üzerine çalışılır.