YETİŞKİN PSİKOTERAPİSİ
Yetişkin psikoterapisi, yetişkin bireylerin zihinsel sağlıkla ilgili problemlerini, duygusal zorluklarını ya da gündelik hayatta karşılaşmış oldukları zorluklar ile başa çıkma becerileri kazanması için kullanılan terapi tekniğidir.
Yetişkin bireyler terapiler ile birlikte günlük yaşamlarında karşılaşmış oldukları güçlükler ve zorluklara karşı iç görü kazanır ve kendine yönelik olan farkındalığı artmaya başlar. Terapilerle hedeflenen durum ise yetişkin bireylerin sorunlarına farklı bir bakış açısı geliştirmesini sağlayarak olumsuz ve uyumsuz olan düşünce, duygu ve davranışlarında değişimi hedefler. Psikoterapiler sayesinde bireyler kişisel bir olgunluk kazanırlar.
Terapist, terapi sırasında etik kurallara ve gizlilik ilkesine bağlı kalarak süreci devam ettirir. Terapi sırasında yetişkin bireylere karşı koşulsuz kabul, içtenlik, güven ve yargısız bir ilişkinin hakim olduğu süreçtir.
Yetişkin Psikoterapisine Başvurma Nedenleri ve Tetikleyicileri
Yetişkin bireylerin yaşamlarında karşılaşmış oldukları zorluklar ve sorunlar karşısında bu sorunları fark ederek nedenlerini bulmaya ve çözüm yolları aramaya çalışan bireylerin psikoterapiye başvurmalıdır. Yetişkin psikoterapisinin çalışma alanları arasında;
• Depresyon,
• Anksiyete,
• Panik atak,
• Cinsel işlev bozukluğu,
• Stres yönetimi,
• Yeme bozuklukları,
• Madde kullanımı,
• Öfke kontrol bozukluğu,
• Dürtü kontrol bozuklukları,
• Travmatik yaşantılar,
• Fobi,
• OKB,
• Özgüven sorunları,
• Psikosomatik belirtiler,
• Kayı ve yas,
• İlişki ve iletişim sorunları,
• Duygu durum dalgalanmaları
gibi sorunlarla başa çıkabilme ihtiyacından kaynaklanır.
Yetişkin Psikoterapisi Ne Kadar Sürer?
Yetişkin psikoterapisine başvuran bireylerin yaşamış oldukları sorunlara ve zorluklara göre terapinin süresi ve modeli değişebilir. Yetişkin terapileri ortalama olarak 10-12 ay sürebilmekte kimi zaman bu süre 1.5 yıla kadar çıkabilmektedir. Tedavi süreci tamamlandıktan sonra belirli periyotlarla bireylerin kontrol seansına gelmesi önerilir.
Yetişkin Psikoterapisi Yaklaşımları
Yetişkin psikoterapisinde bireylerin problemlerine ve ihtiyaçlarına göre farklı terapi yaklaşımları uygulanabilir. En yaygın psikoterapi yaklaşımları;
• Bilişsel Davranışçı Terapi: Düşünce ve davranışların birbiri ile olan ilişkisini inceleyerek olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmeyi hedefler. BDT ile bireylerin düşünce yapıları değiştirilerek duygu ve düşüncelerini olumlu yönde değiştirmeyi amaçlar. Sorunlara ve sorunların kaynağına odaklanır. BDT ile bireylere rahatsızlık vermekte olan düşünceler ele alınarak bu düşüncelerin daha sağlıklı ve gerçekçi olanla yer değiştirmesi amaçlanır.
• Şema Terapi: Şema terapi, bireylerin doğdukları an itibari ile zihinlerinin boş olduklarını ve yaşamsal deneyimler ile zihinlerinin dolduğunu kabul eden bir terapi yaklaşımıdır. Edinilen her bilgi şemalar halinde bireylerin zihinlerinde yer edinirler. Bireylerin olumsuz yaşam deneyimleri ile edinmiş oldukları bilgiler ile zihinlerinde uyum bozan şema ve şema alanları oluşmaya başlar. Bu şema ve şema alanları ise bireylerin uyumsuz davranışlar göstermesine neden olarak yetişkinlik döneminde sorunlar yaşamasına neden olur. Şema terapi ile oluşan şemaların geçmiş kökenleri anlamlandırılmaya ve sağlıklı davranış kalıpları geliştirilmeye çalışılır.
• Psikanalitik Terapi: Bilinçdışı süreçleri ve geçmiş deneyimleri inceleyen terapi yaklaşımıdır. Psikanalitik terapi ile geçmiş deneyimlerin ve bireylerin bilinçaltında yatan düşüncelerinin şu an yaşamış oldukları sorunlar üzerinde var olan etkisine vurgu yapar. Terapilerde bireylerin rüyaları, serbest çağrışımları ve terapisti ile kurmuş oldukları terapötik ilişki derinlemesine ele alınır.
• Çift Terapisi: Çiftlerin iletişim becerilerine ve ilişkilerindeki dinamiklerine odaklanarak ilişkide yaşanan sorunları çözmeyi amaçlar.
• Grup Terapisi: Grup içerisinde duygusal deneyimlerini paylaşabilmeye teşvik ederek bireylerin destek almasını sağlar.
Yetişkin Psikoterapisinin Tedavi Süreci
Terapi sürecinde bireylerin göstermiş oldukları çaba, hissetmiş oldukları duygular ve yaşadıkları terapi sürecine etkisi olan faktörlerdir. Terapiler esnasında bireyler terapistleri ile duygularını, düşüncelerini, sorunlarını paylaşarak terapisti rehberliğinde yeni kazanımlar elde ederler.
Seanslar genellikle haftada 1 kez, 50-60 dakika arasında sürer.
Terapiler ile birlikte bireylerin zihinsel sağlıkları iyileşmeye başlar, ilişkileri olumlu yönde gelişir be yaşam kalitelerinde artma meydana gelir.